Corrigeren… het is vaak onze eerste menselijke reactie als onze hond uitvalt of gromt. We vinden dit gedrag ongewenst en willen het direct stoppen. Een correctie is dan snel gegeven. Dit is echter zeer onverstandig en niet zelden verergeren de problemen hierdoor juist. Lees in dit artikel waarom dat is.
Dit onderwerp kwam naar boven naar aanleiding van een telefoontje. Een nieuwe klant die met mij aan het werk wilt om haar hond buiten meer te laten ontspannen. Hond schijnt erg veel te blaffen naar van alles en nog wat. Voordat ze mij belde heeft ze ook al om hulp gevraagd bij de fokker en bij de hondenschool.
Hun advies: slipketting eraan en een correctie geven zodra de hond gaat blaffen.
Een heel gevaarlijk advies. Een advies waar niet alleen mijn nekharen van overeind gaan staan, maar ook nog eens een advies dat veel schade aan kan richten.
Tientallen jaren geleden werd er nauwelijks rekening gehouden met hondenwelzijn. Het dominantie verhaal domineerde toen heel hondenland. Iedere hond zou bezig zijn met het worden van de roedelleider en het hoogste in de rang willen staan. Er was maar weinig kennis over emoties bij honden en de wijze waarop onze viervoeters verbanden leggen. Laat staan dat men toen wist dat heel het dominantie verhaal helemaal niet speelt bij onze honden en de plank hier dus flink mis geslagen werd.
De focus lag erg op het gedrag stuk. Corrigeren gebeurde toen gewoon. Een ruk aan de lijn, in het nekvel pakken, een knietje, een schopje, op de zij leggen, verbale correcties. Zo ging dat toen. En het gebeurt nog steeds… Maar we weten inmiddels zoveel meer over honden. En betreft dit onderwerp weten we nu ook dat bovenstaande handelingen de problemen veelal verergeren. Bovendien is een dergelijke omgang met je hond een grote bedreiging voor het welzijn.
Wat zijn dan een aantal van die risico’s als je je hond corrigeert?
- Allereerst is het gedrag dat je ziet slechts een gevolg van iets wat er binnenin jouw hond gebeurt. Het is een uiting van een dieperliggende oorzaak. Er zit een emotie onder het gedrag zoals frustratie of angst. Ook wanneer jij een hond hebt die al blaffend en grommend door de straten heen dendert, is de kans groot dat het echt vanuit angst is. Hij voelt zich bedreigd. Het is zijn overlevingsstrategie geworden. Door dit niet te (h)erkennen en je hond dus te gaan corrigeren doe je aan symptoombestrijding. Maar van binnen verandert er helemaal niets. Jouw hond blijft zich van binnen zo onveilig en bedreigd voelen. De werkelijke oorzaak los je niet op. Integendeel juist. Als jij wilt dat jouw hond lekker in zijn vel zit, zich fijn en veilig voelt en dat hij leert om ontspannen te reageren op deze prikkels, dan moge duidelijk zijn dat dit niet de manier is om dat doel te bereiken.
- Dan komt er nog een stukje associatie om de hoek kijken. Op het moment dat jouw hond ergens tegen blaft of op wat voor manier dan ook een stress-reactie geeft, dan is hij dus met zijn aandacht bij de betreffende prikkel. Zijn focus ligt volledig op die bedreiging. Als jij jouw hond op dat moment gaat corrigeren, dan is de kans heel groot dat hij de correctie linkt aan de prikkel waar hij op dat moment mee bezig is. Oftewel; die prikkel wordt alleen maar nog akeliger in de beleving van jouw hond. Het was al niet leuk en nu gebeuren er ook nog eens allerlei onaangename dingen als hij die prikkel ziet. Dus wat gebeurt er? In plaats van dat je hond gaat ervaren en leren dat het oké en veilig is, krijgt hij een nóg negatievere associatie bij het zien van de prikkel.
- Deze heb ik al vaker benoemd en hij komt ook nu weer terug. Als het stress-niveau van een hond te hoog is, dan kan hij niet meer leren. Er volgt als het ware een blokkade in de hersenen. Hij staat in de overlevingsstand. Daarom is het ook zo belangrijk bij het werken aan gedragsproblemen, dat eerst die stress omlaag gaat. Pas dan staat een hond open voor nieuwe leerervaringen. Door je hond te corrigeren gaat die stress echt niet omlaag. Precies het tegenovergestelde gebeurt. De situatie wordt alleen maar nog stressvoller. Iets leren is er op dat moment dus niet bij en het gaat van kwaad tot erger.
- Daarnaast kan je er je handen voor in het vuur steken dat het vertrouwen van de hond in jou als zijn begeleider een flinke deuk oploopt. Als eigenaar hoor je de veilige haven van je hond te zijn. Door hem te corrigeren en te intimideren gaat zijn vertrouwen in jou in rap tempo naar beneden. Jij bent immers degene die hem die nare correcties toedient. Hij leert niet dat hij juist op jou kan vertrouwen als hij het moeilijk heeft. Integendeel… En de basis voor een fijne relatie met je hond (en de basis om te kunnen werken aan problemen) is toch echt wederzijds vertrouwen en een gevoel van veiligheid.
- Tenslotte loop je ook nog eens kans op omgerichte agressie. Dat wil zeggen dat de hond als antwoord op jouw correctie zijn agressie af kan reageren op jou. Straf versterkt agressie namelijk. Hoeveel praktijk verhalen er niet zijn over een hond die met een slipketting of ruk aan de lijn gecorrigeerd wordt en die vervolgens in het bovenbeen van de eigenaar hangt…
Dit zijn slechts een paar puntjes waarin ik uitleg waarom corrigeren zo vaak averechts werkt. Er zijn nog veel meer redenen, maar deze punten lijken mij al meer dan voldoende om je aan het denken te zetten.
Wat kan je dan wel doen?
Een eerste goede stap is om zelf kennis te verkrijgen over hondengedrag anno nu. Er is zoveel mooie en waardevolle informatie te vinden op het internet. Check bijvoorbeeld ook eens de artikelen van Monique Bladder, Doggo en Hondenlot. Zeer leerzaam en er gaat een hele nieuwe wereld voor je open betreft hondengedrag!
Als jij naar verbetering toe wilt werken, dan begint het altijd met kennis en inzicht. Waarom doet jouw hond wat hij doet? Wat gebeurt er in dat koppie en in dat lichaam? Wat is de onderliggende emotie? Hoe is de stress-opbouw? Hoe kan je hem helpen?
Check ook dit artikel eens over uitvalgedrag. Als bedreigende prikkel worden andere honden genoemd, maar dit kan je uiteraard vervangen door iedere andere prikkel waar jouw hond moeite mee heeft. Hier ga ik dieper in op uitvalgedrag en geef ik je alvast een aantal tools waar je zelf mee aan de slag kan.
Veel wijsheid gewenst.
Volg je me al op Facebook en Instagram? Daar plaats ik regelmatig interessante kennis en tips & tricks over honden en hondengedrag. Zie ik je daar?
Deze tekst is geschreven door Hondengedragscoach Nina van Tilbeurgh. Het overnemen van dit stuk zonder schriftelijke toestemming is niet toegestaan. Delen van dit artikel op social media wordt zeer gewaardeerd.
Recente reacties