Want jup, net zoals dat jij en ik soms iets niet willen en nee zeggen.. zo kunnen honden dat ook doen. Alleen zijn baasjes zich niet altijd bewust van die nee en ze staan er ook niet altijd bij stil dat een hond dus ook een “Nee” heeft Deze “Nee” leren zien én respecteren voorkomt heel veel vervelende situaties.

Ik weet nog goed dat ik een tijd geleden een mail kreeg van een klant.

Hij merkte iets op dat wij volgens mij allemaal doen. Ik in ieder geval wel. In het moment zelfs. Hij vertelde dat zijn hond weleens naar hem toe kwam, hij aaide de hond en de hond draaide vervolgens weg en liep zelfs ook echt weg van hem.

Dit is dus een duidelijke “Nee” als het gaat om aaien. Op dat moment had de hond geen behoefte om geaaid te worden. En het baasje was zichzelf daar ook bewust van. Maarrrr… amper een minuut later kwam de hond weer terug en zonder erbij stil te staan, ging hij hem weer aaien. Onbewust, op de automatische piloot.

De kern van het verhaal was dat dit vaak dus onbewust gebeurt. Je hebt eigenlijk vlak ervoor een duidelijke “Nee” van je hond gekregen (en deze heb je ook opgepikt) maar vlak daarna gebeurt het toch weer. Hij gaf zelf ook al aan van “Ja, stom… maar het gaat zo automatisch, zonder erbij stil te staan”.

Nou ja, de timing was lichtelijk confronterend.

Op het moment dat ik die mail aan het lezen was, lag Faye naast me op de bank en wat was ik aan het doen? Zonder eigenlijk naar haar reactie te kijken, geheel onbewust, was ik haar aan het aaien. En wat gebeurde er nu toen ik eens goed naar Faye keek? Ze wendde haar koppie al een aantal keer af, leunde wat van me weg en gaf dus in hele subtiele signalen aan dat ze helemaal niet zo’n zin had in mijn ge-aai. Ik zat haar al een tijdje te aaien en te kriebelen en de kans is groot dat zij al die tijd al “Nee” tegen me zei.

Oops…

Dit is ook een thema dat vaak terugkomt in mijn trajecten.

Ik heb al vaker artikelen geschreven over de lichaamstaal van honden en dat niet iedere hond van knuffelen houdt. Of dat veel honden het niet prettig vinden wanneer een vreemd persoon ineens zijn hand uitsteekt om de hond te aaien.

Bij andere honden wordt er vaak wel rekening mee gehouden. Maar bij de eigen hond wordt er toch makkelijker mee omgegaan. En ja, dit is misschien niet leuk om te horen, maar wel de realiteit… exact hetzelfde kan spelen bij het eigen baasje. Bij jou dus. Onze eigen honden kunnen ook tegen ons nee zeggen. En ik betrap mezelf er vaak op dat ik Faye haar “Nee” toch regelmatig mis. Hoe vervelend ik het ook vind.

Op zich ook niet heel gek. Honden kunnen ontzettend veel incasseren. Zeker van hun eigen baasje. Maar iets tolereren, accepteren of ondergaan is iets heel anders dan het ook prettig vinden.

En daar zit precies de kern.

Honden zijn over het algemeen graag bij je in de buurt. Ze liggen tegen je voeten of kruipen zelfs lekker tegen je aan op de bank. Maar dat ze bij je komen liggen, wil niet automatisch zeggen dat ze ook geaaid willen worden. Ik noem ze daarom ook weleens contactliggers. Ze willen lekker bij je zijn. Samen met jou. Maar tussen gewoon “samen zijn” en direct een aai sessie of zelfs een hele knuffel sessie zit een heel groot verschil. Veel baasjes zijn zich hier niet bewust van. De hond komt aanlopen, nestelt zich tegen de baasjes aan en de hond wordt direct volle bak geaaid en geknuffeld. Of de hond komt voorbij lopen en hup.. er gaat weer een hand naartoe.

Ik had eens een sessie met hele lieve mensen en hun hond en daar speelde dit verhaal ook.

Deze hond ging letterlijk half op schoot liggen bij haar baasje. Hij aaide haar en wat deed ze? Koppie afwenden, even tongelen, klein beetje oogwit laten zien.

Dit was dus haar “Nee”. Haar baasje werd zich hier bewust van, stopte met aaien en de hond ging lekker bij hem slapen. Dat is wat ze wilde. Ze wilde gewoon bij hem zijn, lekker tegen hem aanliggen, half op schoot. Maar op dat moment had ze er geen behoefte aan om geaaid worden.

Even later was hij haar aan het kriebelen en drukte ze, wanneer hij stopte, actief met haar neus tegen zijn hand. Dit was dus duidelijk haar “Ja”!

Dit is heel waardevol om te observeren in de praktijk. Wanneer zegt jouw hond “Nee” tegen je?

Door hier naar te luisteren en deze nee te respecteren, voorkom je dat er vervelende situaties ontstaan. Want nogmaals; honden zijn ontzettend tolerant. Ze kunnen het heel lang volhouden om het maar te ondergaan. Maar als hun “Nee” herhaaldelijk niet gezien wordt of er wordt niets mee gedaan, dan kan ook dit een keer escaleren.

Er kan een moment komen dat de hond het echt beu is en bijvoorbeeld gromt (of zelfs hapt of echt bijt). Veel baasjes schrikken zich een ongeluk als zoiets gebeurt en zagen dit totaal niet aankomen van hun eigen hond. Maar wie weet heeft deze hond dus al een hele lange tijd geprobeerd om subtiel “Nee” te zeggen en als hier vervolgens niets mee gedaan wordt, dan kan het zijn dat hij zich inderdaad duidelijker uit gaat drukken.

Ik hoor regelmatig iets in de trant van; “Een hond die naar zijn eigen baasje gromt of bijt is echt niet in orde!”

Er wordt nog net niet bij gezegd dat de hond dan echt een kronkel in zijn kop moet hebben. Alhoewel… soms hoor ik die trouwens ook gewoon. Maar dat is echt onzin. Iedere hond kan bijten. Ook jouw hond. En ook mijn Faye. En eerlijk is eerlijk… als Faye naar mij zou grommen of bijten, dan heb ik haar waarschijnlijk zelf in die positie gezet. Niet leuk om me te realiseren, wel de realiteit.

Nuance tussendoor; natuurlijk kunnen er ook andere oorzaken spelen. Als je hond pijn heeft, kan hij een veel korter lontje hebben en van daaruit sneller grommen of happen. Ook naar jou. Dat is een hele andere context. En als jij je van geen kwaad bewust bent en nog niet door hebt dat er pijn speelt, natuurlijk is het dan niet fair om jou volledig de schuld te geven.

Maar met dit artikel doel ik dus echt op het (al dan niet onbewust) overschrijden van de grenzen van je hond of het niet serieus nemen van zijn subtiele signalen.

Het missen van zijn “Nee”. Of het simpelweg niets doen met zijn “Nee”.

Denk bijvoorbeeld ook eens aan een hond die lekker ligt te luieren of zelfs ligt te slapen. Ook dat is er eentje die ik in de praktijk vaak zie gebeuren. Veel mensen weten wel dat je een hond die ligt te rusten of slapen lekker met rust moet laten. Stoor die hond gewoon niet als hij op zijn plekje ligt of als hij ligt te slapen. En toch lijkt het wel alsof baasjes dit bij hun eigen hond niet altijd zo nauw nemen.

De hond ligt lekker op de bank, het baasje gaat er naartoe en de hond krijgt een dikke knuffel. Want ja… hij ziet er zo schattig uit! De hond laat wel wat stress-signalen zien (koppie afwenden, smakken, tongelen) maar er gebeurt verder “niets”. Maar nogmaals; iets tolereren is wat anders dan het echt prettig vinden. En laat jouw hond subtiel die signalen zien? Dan zegt hij dus “Nee” tegen je.

Nog een nuance tussendoor; zie je 1 enkel signaal (bijvoorbeeld smakken) dan hoeft dat niet perse te betekenen dat je hond nee zegt of dat het om een stress signaal gaat. Zie je deze echter samen met nog een aantal andere signalen? Dan kan je er vanuit gaan dat je hier toch echt een duidelijke “Nee” te pakken hebt.

Daarom is het zo belangrijk om juist die subtiele signalen te leren lezen. Je voorkomt dan dat het escaleert. Je gaat als het ware in gesprek met je hond, je luistert naar wat hij aangeeft, je respecteert zijn grenzen en je zet hem niet in een positie dat hij zich duidelijker uit moet drukken.

Respect en vertrouwen werkt twee kanten op.

Een hond kan alleen maar communiceren in zijn eigen taal. De hondentaal. Wij mensen kunnen leren om die taal beter te begrijpen. We kunnen onmogelijk van onze hond verwachten dat hij onze taal spreekt (lijkt me hilarisch… een hond die ineens zegt; “Lieve schat… blijf nou eens even van m’n lijf af”).

Gaat niet gebeuren natuurlijk.

Check ook eens onderstaand YouTube filmpje. Ik heb hem al vaker gedeeld en hij blijft heel leerzaam. Kijk eens hoe de eerste hond “Nee” zegt en hoe de tweede hond “Ja” zegt. Prachtige lichaamstaal en communicatie!

Enne… honden kunnen die “Nee” ook in andere contexten en situaties geven. Heb jij de “Nee” van jouw hond helder?

Deze tekst is geschreven door Hondengedragscoach Nina van Tilbeurgh. Het overnemen van dit stuk zonder schriftelijke toestemming is niet toegestaan. Delen van dit artikel op social media wordt zeer gewaardeerd.