Misschien ben jij de eigenaar van een hond die moeite heeft met andere honden. Of de eigenaar van een jonge puberhond die overal op af wil denderen. Je zult wellicht al van alles uit de kast hebben getrokken om het gedrag om te buigen. Toch werkt het niet bij jullie. Grote kans dat je een cruciaal punt over het hoofd ziet…
Internet staat vol met allerlei tips over hoe je je hond kunt afleiden of zijn aandacht bij jou kunt houden.
Vaak worden hier voertjes voor aangeraden. Prima strategie. Consequent belonen wanneer de hond de andere hond negeert en zijn aandacht bij jou houdt. En toch werkt het niet (goed genoeg) bij jullie… Grote kans dat je een cruciaal punt over het hoofd ziet. Namelijk de stress-drempel van jouw hond.
Threshold wordt dit ook wel genoemd.
Als jouw hond moeite heeft met een bepaalde prikkel dan speelt afstand een hele grote rol. Hoe dichter je bij de prikkel bent, hoe lastiger jouw hond het krijgt. De stress-signalen vliegen waarschijnlijk al een hele tijd rond jouw en zijn oren. Op een bepaald punt wordt het teveel. Je hond is volledig op de prikkel gericht. Het lichaam maakt stress-hormonen aan en staat helemaal in de actiestand. Klaar om te reageren. Vaak neemt de hond geen voer meer aan en kun je op geen enkele manier nog contact krijgen.
Veel honden lijken zelfs als een magneet naar een spannende prikkel toegetrokken te worden. Dit is voor veel hondenbaasjes verwarrend.
Want als hij het zo spannend of zelfs eng vindt, waarom gaat hij er dan juist naartoe?!
Nou ja, iets wat eng is, wordt vaak minder eng als je kunt checken wat het is. Het is een soort controledrang. Zo kun je dat vertalen. En gebeurt dit, dan zit je hond ver over zijn stress-drempel heen.
Het is heel belangrijk om zicht te krijgen op hoe dit werkt bij jouw hond.
Mijn Faye kan best angstig worden van andere honden die haar lastig blijven vallen. Bij haar kan ik 4 ‘fases’ waarnemen.
- Afstand 40 meter of meer: ze struint lekker rond en laat geen heftige stress respons zien. Ze houdt de andere hond zo nu en dan in de gaten maar is vooral met haar eigen ding bezig. Wegkijken van de andere hond is makkelijk. Ze staat goed in contact met mij. Neemt zonder problemen voer aan.
- Afstand 20 – 40 meter: ze krijgt het moeilijker. Ze is alert en houdt de andere hond veel in de gaten. Af en toe gaat ze stilstaan en zie ik haar neusje bewegen. Ze verzamelt informatie. Ze staat nog steeds in contact met mij en snuffelt tussendoor nog. Neemt altijd nog voer aan.
- Afstand 10 – 20 meter: alarmbellen gaan rinkelen. Haar staart gaat omlaag en ze maakt zich kleiner. Ze gaat veel stress signalen vertonen zoals tongelen en oogwit tonen. Ze kan moeilijk wegkijken van de andere hond. Laat veel overspronggedrag zien. Weinig contact met mij. Neemt moeilijk voertjes aan.
- Afstand tot 10 meter: Faye bevriest en gaat op de grond liggen. Ze beweegt heel langzaam met haar kop en laat veel oogwit zien. Ze neemt geen voer meer aan van mij. Heel haar lichaam is gespannen.
De derde fase, 10 tot 20 meter, is bij Faye dus de stress-drempel. Zit ze daar op of er zelfs overheen, dan is de stress te hoog en krijgt ze het te moeilijk. Ze staat nauwelijks meer in contact met mij en kan niet meer leren. Het is teveel voor haar. Ze kan het niet meer handelen.
Aan mij is het dus taak om te zorgen dat Faye vóór die stress-drempel blijft.
Dat betekent dus dat ik minimaal 20 meter afstand houdt van moeilijke prikkels. Dat is mijn afstand om te kunnen trainen. De afstand dat Faye nog trainbaar is. Ga ik dichterbij, dan lukt het gewoonweg niet. Wat ik ook uit de kast trek. Ze is gewoon dik over haar stress drempel dan en staat niet open voor leerervaringen.
Faye haar overlevingsstrategie is dus bevriezen. Maar het kan zijn dat jouw hond kiest voor vechten of vluchten. Dat is helemaal afhankelijk van de individuele hond. Waar het om gaat; zodra jouw hond kiest voor vechten, vluchten of bevriezen (bijvoorbeeld plat gaan liggen).. dan zit hij in de rode zone en is de afstand echt te klein.
Dit is een stukje dat in de praktijk vaak mis gaat bij baasjes. Met de beste intenties gaan ze trainen en oefenen, maar er is nog geen zicht op de stress-drempel van de hond.
Grote kans dat je dus continu OVER die stress-drempel aan het werk bent.
Toen Faye net bij mij was had ik overigens wel 100 meter nodig. Dit vergde veel managen van mijn kant. Ik ging bijvoorbeeld niet in gebieden lopen waar er ineens een loslopende hond voor onze neus kon staan. Ik sprak af met vriendinnen en hun honden in de polder, zodat ik de regie had en in gecontroleerde omstandigheden kon trainen. Dit heb ik een jaar lang gedaan. Ook dit is een cruciaal punt.
Als je hond toch die negatieve ervaringen blijft hebben (of juist succeservaringen met zijn gedrag), dan wordt het heel lastig om iets te veranderen. En ja.. zorgen voor die ideale omstandigheden voor langere tijd is pittig. En ja.. het vergt veel tijd en energie om dit te realiseren. Het hoort erbij.
Dus… heb jij een hond die moeite heeft met andere honden of juist door het dolle heen gaat als hij er eentje ziet?
Ga eens voor jezelf in kaart brengen waar de stress-drempel van jouw hond zit. Maak voor mijn part een schemaatje waarin je de afstanden en bijbehorende kenmerken in kaart brengt. Dit is super waardevol om aan de slag te kunnen. Hou er rekening mee dat die stress-drempel geen vaststaand gegeven is. Als jouw hond al aardig wat spannende prikkels of gebeurtenissen voor zijn kiezen heeft gehad, zal hij een korter lontje hebben dan wanneer hij helemaal relaxt is. Hoe meer spanning, hoe meer afstand je nodig hebt. Maar ook dit is een kwestie van observeren en je hond leren kennen en lezen.
Het begint altijd met inzicht.
En als je die stress-drempel helder hebt, dan weet je ook vanaf welk punt je kunt gaan trainen. En hoogstwaarschijnlijk ga je nu wel succes hebben. In de loop van de weken of maanden ga je ervaren dat die stress-drempel verschuift. Waar je nu nog 100 meter nodig hebt, heb je straks 70 meter nodig. En weer een tijd later 50 meter. Je ziet progressie.
Hoe fijn zou dat zijn?!
Is jouw hond snel overprikkeld omdat zijn stress-emmer heel snel vol zit? Check mijn online videocursus “Help je overprikkelde hond om te ontspannen!” In deze cursus neem ik je stap voor stap mee in de belevingswereld van een overprikkelde hond. Ik geef je handvatten waar je zelfstandig mee aan de slag kan gaan. Plus… je gaat een goed gevulde rugzak krijgen met moderne kennis over honden en gedrag. Have fun!
Deze tekst is geschreven door Hondengedragscoach Nina van Tilbeurgh. Het overnemen van dit stuk zonder schriftelijke toestemming is niet toegestaan. Delen van dit artikel op social media wordt zeer gewaardeerd.
Recente reacties