We worden er allemaal wel eens mee geconfronteerd. Je hond is ergens angstig voor. Dit kan zijn voor vreemde mensen, voor harde geluiden en zelfs voor bepaalde objecten. Maar waar doe je nu eigenlijk goed aan? Moet je de hond meenemen om de situatie zonder miepen aan te gaan “zodat ‘ie het gewoon leert”? Of is het toch verstandiger om deze situaties eerst even te vermijden?

Laten we eerst even naar de basis gaan. Wat doet angst eigenlijk met je hond?

Angst is een emotie. Het is een reactie op het waarnemen van een voor de hond bedreigende prikkel. Die prikkel kan van alles zijn. Een bepaalde persoon, spelende kinderen, andere honden, een drukke omgeving, veel verkeer, harde geluiden, een bepaald object zoals een container… je kunt het zo gek niet bedenken! Wij kunnen ons als mens heel goed realiseren dat die prikkel helemaal niet bedreigend is. Wij weten dat een tegemoetkomend kindje ons echt niet aan zal vallen. Of dat die groencontainer daar gewoon staat om geleegd te worden.

De hond heeft daar echter geen boodschap aan. Als hij bang wordt dan is er in de beleving van de hond echt sprake van een bedreiging. Wat jij en ik daarvan vinden is niet belangrijk. Het gaat om de beleving van de hond en zijn angst is voor hem hartstikke realistisch.

Bij de emotie ‘angst’ gebeurt er automatisch van alles in het hondenlichaam. De spanning loopt op bij de hond. De stress is vaak zo hoog dat de hond niet langer open staat voor zijn omgeving. Hij is volledig onbereikbaar door de bijkomende stress. Je hond kan op dat moment ook niet meer leren. Neem jij de hond toch gewoon mee en ‘moet ‘ie het maar gewoon aangaan’? Dan heeft jouw hond een aantal keuzes. Afhankelijk van onder andere het karakter van jouw hond en wat de hond in het verleden geleerd heeft, zal de hond op de bedreigende prikkel reageren door te vluchten, te bevriezen of te vechten. Dit is zijn strategie, zijn manier, om met de situatie om te gaan. Er is overigens nog een vierde strategie genaamd fiddle about. Oftewel; gek gaan doen. Check dit artikel over fiddle about en leer wat het is en hoe je dit kan herkennen bij jouw hond.

Hoe kan een hond dan bijvoorbeeld angstig geworden zijn?

Stel; jouw hond is bang voor mensen. Je laat daarom allerlei mensen contact zoeken met de hond. Want zo leert hij toch dat mensen helemaal niet eng zijn?

Je laat ze vriendelijk praten, de hond lokken, op de hond af gaan, de hond voertjes geven en hem aaien. En shit! Na een tijdje zal jouw hond misschien ineens gaan grommen en bijten als mensen toenadering zoeken. En waarom? Jouw hond is bang voor mensen en in de enige taal die hij spreekt, de hondentaal, geeft hij aan dat hij geen contact wil. Toch wordt hij herhaaldelijk gedwongen om deze confrontatie aan te gaan. Hij kan geen kant op. De hond kan op den duur niets anders dan zich gaan verdedigen. Hij heeft geen andere opties meer. De kans is dus groot dat jouw hond gaat grommen of bijten en dat maakt op de meeste mensen wel indruk, dus ze deinzen terug. En dát slaat jouw hond heel erg snel op. “Hey.. als ik grom of bijt, dan kan ik die enge mensen eindelijk wél op afstand houden!”.

Wat was de intentie ook alweer?

Oja, dat de hond mensen leuk ging vinden. Aiii… helaas! Het enige dat jouw hond nu geleerd heeft is dat hij door het inzetten van agressie enge dingen weg kan jagen.

De hond dwingen om situaties en confrontaties aan te gaan, gaat jou en je hond op de lange termijn dus niet verder helpen. De problemen kunnen zelfs flink verergeren.

Wat moet je verder nooit doen als jouw hond angstig is?

Jouw hond corrigeren voor zijn angst (dit werkt compleet averechts, check dit artikel) of jouw hond gaan negeren.

Want wie kent het advies nou niet? “Je moet het negeren, want anders beloon je hem voor de angst!” Het idee dat een hond alleen maar angstiger wordt als je hem aandacht geeft en steunt is niet waar. Sterker nog; je kunt angst helemaal niet belonen (zie dit artikel). Jij mag jouw angstige hond gewoon steun bij jou laten zoeken. Wees zijn zelfverzekerde steun en toeverlaat. Voor de hond kan het heel geruststellend en kalmerend werken als hij bij zijn veilige haven terecht kan.. En zeg nou zelf, als jij bang bent.. is het dan niet heel fijn dat er iemand bij je is die jij vertrouwt en waar je bij terecht kan?

Voor jouw hond is dat niet anders.

Wat kan je verder doen om je hond te helpen met zijn angst?

Stapsgewijs werken aan de onderliggende emotie… de angst. Het stress-niveau van de hond mag niet meer zo hoog oplopen dat hij onbereikbaar is en zich genoodzaakt voelt om te reageren met vluchten, gek doen, bevriezen of vechten. Dit betekent dat je eerst op ruime afstand zal moeten blijven van datgene waar de hond zo bang voor is. De stress van de hond moet zakken zodat hij openstaat voor leerervaringen. Kijk goed naar zijn lichaamstaal. Laat hij stress-signalen zien? Is hij nog bereikbaar voor je? Je zult de afstand op moeten zoeken dat het nog behapbaar is voor jouw hond. Alleen als je vóór zijn stress-drempel aan het werk gaat, kun je iets veranderen (check dit artikel over de stress-drempel).

Van daar uit kun je gaan werken aan het veranderen van de emotie (van negatief naar positief!) en vervolgens aan het verkleinen van de afstand. Maar (ik blijf hem benadrukken)… die stress moet eerst omlaag. Anders kun je jouw hond helemaal niets leren.

Hoe dit precies getraind gaat worden is voor iedere hond anders. Geen hond en situatie zijn hetzelfde. Let altijd goed op wat jouw hond aankan en ga niet te snel in je training. Kom je er zelf niet aan uit? Schakel dan hulp in zodat jullie een plan van aanpak op maat krijgen.

Liefs,

Nina 😘

Heb je mijn do-it-yourself online cursussen al gespot? Deze drie cursussen hebben reeds duizenden eigenaren en hun viervoeters mogen helpen. Heb jij een hond uit het buitenland, een hond die heel snel overprikkeld is of een hond met verlatingsangst? Check deze drie pareltjes dan zeker! Alle informatie over de online cursussen vind je op deze pagina. Enjoy! ✨

Deze tekst is geschreven door Hondengedragscoach Nina van Tilbeurgh. Het overnemen van dit stuk zonder schriftelijke toestemming is niet toegestaan. Delen van dit artikel op social media wordt zeer gewaardeerd.