Ik hoor en zie het om de haverklap gebeuren. Jij loopt ergens met je hond en er komt een onbekende hond aan. Al dan niet gewenst komt de andere hond op jouw hond af en er ontstaat spanning. Hoeveel hondenbaasjes er dan niet zeggen; “Laat ze het zelf maar uitzoeken! Daar moet je je niet mee bemoeien als mens..” Bekende uitspraak? Lees dan dit artikel en think twice!

Herken jij deze situaties?

Jij loopt ergens met jouw hond en er komt op volle snelheid een andere hond op jou en je viervoeter af gedenderd. Bij jouw hond aangekomen begint de andere hond hard te blaffen of jouw hond zelfs op te jagen. Misschien rent de hond jouw viervoeter zelfs wel omver… Je ziet dat je hond het niet leuk vindt en misschien zelfs bang is, maar de andere hond weet van geen ophouden.

Of je bent aan het wandelen met jouw hond en je komt een andere wandelaar met hond tegen. De honden naderen elkaar en snuffelen. Je voelt en ziet gewoon dat het niet helemaal relaxt is. Ineens begint de ene hond naar de andere hond te grommen en loopt het uit op een hoop gesnauw en heisa. Of de honden gaan heel erg druk doen (fiddle about wordt dit ook wel genoemd) en je ziet dat het geen ontspannen contact is.

Wie weet ben jij net zo’n hondeneigenaar als ik. Je wil gewoon lekker samen met je hond genieten van jullie wandelingen. Zonder gestoord te worden door anderen en zonder contact te hebben met anderen. Daar hebben jullie helemaal geen behoefte aan en je hebt ook geen zin om je continu te moeten verantwoorden waarom dat is. Je wil gewoon samen met je hond genieten. Je ontwijkt andere honden door op tijd afstand te nemen en tóch laat de andere hondeneigenaar de lijn vieren en staat zijn hond ineens bij de jouwe.

Misschien weet jij van jouw hond dat hij gewoon helemaal geen behoefte heeft aan contact met andere honden. Want ja, die honden zijn er genoeg! Helaas leeft het idee in hondenland nog heel erg dat een “sociale hond” een hond is die met alles en iedereen overweg kan. Want vindt ‘ie andere honden niet leuk? Dan zou er iets mis zijn met de hond of met de opvoeding die jij hem gegeven hebt. Check dit artikel over deze onzin.

Even lekker ongenuanceerd; dat is de grootste bullshit die er bestaat!

Wij vinden ook niet iedereen aardig en maken ook niet met iedereen een praatje die we buiten tegenkomen. Laat staan dat we iedereen om de nek vliegen. Met honden is dat niet anders. Er zijn genoeg honden die helemaal geen behoefte hebben aan contact met andere honden. En zo zijn er tal van situaties te bedenken waarin jij gewoon niet hebben wil dat jouw hond contact heeft met een andere (onbekende) hond.

Maar helaas… jij loopt daar met je hond en ja hoor… voor je het weet staat er weer een andere hond bij jouw hond. De spanning loopt op en jullie staan in een positie waar jullie helemaal niet in willen staan. De eigenaar van de andere hond roept; “Laat ze het maar uitzoeken hoor! Ze lossen het zelf wel op!” Of misschien ben jij zelf degene wel die de honden maar hun gang laat gaan.

Maar is dit wel zo verstandig? Het ze altijd zelf op laten lossen?

Ik kan hier heel kort over zijn: Nee! Dit is allesbehalve verstandig.

Uitzonderingen daar gelaten (ook hier is nuance natuurlijk weer op zijn plaats). Want kennen de honden elkaar, kunnen ze goed met elkaar overweg en weten jullie uit ervaring dat het contact goed gaat verlopen? Geen probleem natuurlijk om ze zelf hun gang te laten gaan. Ze kennen elkaar immers en voelen zich veilig en oké bij elkaar. En dan nog kan het zijn dat je ziet dat één van de honden het beu is of dat de dynamiek ineens verandert. Wie weet lossen de honden dit dan wel prima zelf op door even uit elkaar te gaan en een rustpauze te nemen. Top! Doen ze dit niet? Dan grijp jullie even in (honden uit elkaar, even afkoelen) en dan kunnen ze daarna eventueel gewoon weer lekker hun gang gaan.

En zo zijn er natuurlijk nog veel meer uitzonderingen.

Maar dat is niet waar dit artikel over gaat. En die wil ik nu eerst echt benadrukken voor de minder aandachtige lezers onder ons. 😉 Anders gaat dit artikel een eigen leven leiden en daar wil ik voor waken.

Mijn boodschap is niet dat je je als mens ALTIJD tussen de honden moet mengen. Want het komt uiteraard ook vaak genoeg voor dat ze het wél prima zelf oplossen en dat kunnen dan juist weer hele mooie leerervaringen zijn en de honden een groter rugzakje aan communicatieve skills opleveren. Dit artikel gaat over ontmoetingen die niet ontspannen en/of niet gewenst zijn en waarbij de honden er om wat voor reden dan ook niet zelf uit kunnen stappen.

En dit soort ontmoetingen gebeuren veel vaker dan je denkt.

Het is verbazingwekkend hoe vaak er dan gezegd wordt; “Laat ze het zelf maar opknappen hoor.” Of eh.. ook zo’n typische. “Ze moeten gewoon even bepalen wie de baas is”. Of nog erger (dit is dus echt een keer tegen mij gezegd)… “Ja, mijn hond is altijd zo opdringerig dus laat jouw hond hem maar eens flink op zijn plek zetten. Dan leert hij het misschien eens”.

Eh.. yeah right. Dit gaan we dus echt niet doen. Niet met mijn hond.

Je handen er vanaf trekken en de honden het zelf maar uit laten zoeken kan hele nare consequenties hebben. Voor allebei de honden.. Het heeft vaak helemaal niets te maken met uitvechten en even bepalen wie ‘de baas’ is. Meestal hebben de honden een compleet andere motivatie om bepaald gedrag in te zetten. Wat bijvoorbeeld regelmatig voorkomt is dat een hond die zelf erg onzeker is, probeert andere honden bang te maken met zijn gedrag. Je kunt het een beetje vergelijken met pesten. Ook onder honden heb je echte pestkoppen. Of de hond is zelf bang en heeft geleerd dat de aanval de beste verdediging is. Misschien heeft de snauwende hond zelfs wel pijn…

Er zijn zo ontzettend veel oorzaken en motivaties te bedenken. Dit zit gewoon heel complex in elkaar en is voor iedere hond anders.

Wat zijn dan de mogelijke gevolgen van het ze zelf maar uit laten zoeken als je ziet dat het contact niet prettig verloopt?

Nou ja, heeft zo’n hond een succeservaring en lukt het hem een andere hond bang te maken en misschien zelfs op te jagen (al dan niet met een hoop kabaal)? Dan zal hij dit gedrag blijven herhalen. Steeds iets sneller en steeds iets heftiger. Hoe meer succes de hond heeft, hoe sneller dit gedrag zal ontwikkelen. Ik heb een artikel geschreven over hoe de conditionering van gedrag werkt in het koppie van de hond. Als voorbeeld gebruik ik altijd het verhaal over de twee weggetjes in de hersenen. Check dat artikel hier.

Sja, de hond in kwestie is nu dus bezig met het aanleggen van zijn eigen weggetje. Zijn eigen strategie. Geen wenselijk leerproces, wel de realiteit.

Als jij hier iets in herkent bij jouw hond, denk dan eens terug aan het verloop de afgelopen periode. Of het nu gaat over een paar weken, een paar maanden of zelfs een paar jaar. Vergelijk eens hoe het gedrag in het begin was en hoe het gedrag nu is. Wellicht dat je nu inderdaad inziet dat het gedrag in de loop van de tijd veranderd en verergerd is. En dat is heel begrijpelijk ook als het maar op zijn beloop wordt gelaten.

En de andere hond dan?

Dan gaan we even naar de andere kant; het “slachtoffer” van de ongewenste benadering. Als de hond geen contact wil en hij komt toch in die positie terecht, dan heeft hij dus een negatieve ervaring te pakken met een andere hond. Deze hond kan hierdoor ook angst ontwikkelen voor andere honden en ook dit kan gevolgen hebben. Want om zich te verdedigen kan ook deze hond de keuze maken om van zich af te snauwen. Hier geldt exact hetzelfde als hierboven omschreven. Door het inzetten van dit gedrag ervaart de hond dat hij zichzelf veilig kan houden. De kans is heel groot dat jouw hond een volgende keer dat hij zich bedreigd voelt wéér hetzelfde gedrag in gaat zetten. En ook dit gedrag ontwikkelt weer razendsnel.

Het ze altijd “zelf maar uit laten zoeken” is in mijn ogen dus onverstandig en risicovol. De ontwikkeling of verergering van gedragsproblemen ligt hier gewoon op de loer. Voor allebei de honden.

Wat kan je dan wel doen?

Kennis van hondentaal en weten wanneer je wel of niet in moet grijpen is essentieel. Verdiep je dus in de hondentaal en leer herkennen wanneer jouw hond stress-signalen laat zien en hiermee dus eigenlijk tegen jou zegt dat hij de situatie te spannend vindt. Leer je hond kennen en lezen. En natuurlijk andersom; leer herkennen wanneer jouw hond niet reageert op de stress-signalen van een andere hond en voorkom dat hij misschien een andere hond traumatiseert en zelf weer een succeservaring op doet met dit gedrag.

Zie je dat er spanning ontstaat? In het beste geval pik je dit al ver op vóór je bij de andere hond bent en wandel je rustig een andere kant op. Juist daarom is het zo waardevol om die stress-signalen te gaan herkennen. Er komt op die manier helemaal geen vervelende situatie en je voorkomt zo een hoop ellende voor je hond en voor jezelf.

Is het al te laat en staan de honden al gespannen bij elkaar? Haal je hond rustig uit de situatie en vertrek.

Ik weet dat dit heel lastig kan zijn. Zeker als de andere hondeneigenaar jou eens even gaat vertellen hoe fout je bezig bent. Veel van mijn vrouwelijke volgers zijn hooggevoelig en vinden het moeilijk om voor zichzelf en hun hond op te komen. Helemaal als je ook nog eens iemand tegenover je hebt die jou een soort van overruled. Je kan daar heel onzeker van worden en er zelfs van dichtklappen.

Been there, done that. Echt, ik weet wat het is.

Maar probeer je daar niets van aan te trekken en kom op voor je hond. Jij weet wat goed voor jouw hond is en als jij ziet dat hij de situatie echt niet prettig vindt, help hem dan door te vertrekken. Neem je hond in bescherming. Oefening baart kunst. Hoe vaker je dit gaat doen, hoe zelfverzekerder je erin gaat worden. En hoe makkelijker het wordt om je geen bal aan te trekken van wat een ander daarvan vindt.

Jij kunt dit echt. Het gaat om jullie. Om het welzijn van je viervoeter en om jou.

Dan nog een laatste stukje;

Respecteer het alsjeblieft als een hondeneigenaar aangeeft dat hij zijn hond geen contact met jouw hond wil laten hebben. Het is ongelooflijk hoe vaak er op dit stuk over de grenzen van mens en hond wordt gegaan.

Je ziet bijvoorbeeld een eindje verderop dat een baasje zijn hond meeneemt naar de zijkant of zelfs naar de overkant van de straat om de afstand te vergroten. Of je ziet dat het baasje met zijn rug naar jullie toe gaat staan en zich volledig concentreert op zijn hond. Kom op.. hoe duidelijk kan lichaamstaal zijn?! Hoe duidelijk is het dat het baasje geen contact wil? En hoe vaak het niet gebeurt dat andere hondenbaasjes hun hond tóch lijn bij geven en hem gewoon naar die hond en baas in kwestie laten gaan…

Dat is niet prettig. Dat is niet oké.

Zie je duidelijk dat de andere baas geen contact wil? Want eerlijk is eerlijk.. bovenstaande lichaamstaal van de mens is volgens mij zo duidelijk als wat. Vervolg je weg gewoon en laat ze met rust.

Twijfel je? Vráág eerst even of de honden contact mogen hebben en of de andere hond en zijn baasje daar oké mee zijn. En is het antwoord van de andere hondenbaas “Nee”? Respecteer dat dan en vervolg ook dan je weg. Iemand hoeft zich helemaal niet te verantwoorden of uit te leggen waarom hij nee zegt. Hij zal daar ongetwijfeld hele goede redenen voor hebben en nee is gewoon nee. Wandel door en besteed je aandacht lekker aan je eigen viervoeter.

Het kan natuurlijk zo zijn dat jij oprecht heel nieuwsgierig bent waarom dat andere baasje geen contact wil en als het andere hondenbaasje die zuivere, nieuwsgierig intentie bij je ziet, wil hij misschien best aan je uitleggen waarom hij nee zegt. Met natuurlijk wél het houden van gepaste afstand tussen de honden. Wat hij je uitlegt kan misschien nog hartstikke leerzaam voor je zijn ook.

Maar helaas gebeurt dit maar heel weinig. Als er al een vraag komt over het waarom, dan komt het er eerder als een oordeel uit dan als een zuivere, oprechte vraag. Met vaak nog een stortvloed aan kritiek ook.

Zo ontzettend jammer.

En wil dat andere baasje toch ongestoord verder wandelen en geen gesprek, ondanks jouw oprechte interesse? Ook dat is dan zijn goed recht.

Anyway; wees dus terughoudend met het “ze zelf maar lekker laten oplossen” en respecteer elkaar. Dit scheelt heel veel vervelende situaties en problemen. Want geloof me… je zult de eerste niet zijn die bij een gedragstherapeut aan de bel trekt omdat je hond “ineens” problemen heeft met andere honden vanwege een hele geschiedenis met dit soort vervelende ontmoetingen of “speelpartijen”.

Genoeg stof tot nadenken. Ik wens je veel wijsheid.

Heb jij een hond die snel overprikkeld is en is relaxt buiten wandelen voor jullie best “een dingetje”? Check mijn online cursus “Help je overprikkelde hond om te ontspannen!” eens. In 9 modules neem ik je mee in de belevingswereld van een overprikkelde hond. Je krijgt een volle rugzak met moderne kennis en oefeningen waar je zelfstandig, op jullie tempo, mee aan de slag kan gaan. Op naar ontspanning! Check hier de cursusinhoud.

Deze tekst is geschreven door Hondengedragscoach Nina van Tilbeurgh. Het overnemen van dit stuk zonder schriftelijke toestemming is niet toegestaan. Delen van dit artikel op social media wordt zeer gewaardeerd.