Een spaarpotje voor je hond. Het klinkt misschien gek, maar blijf er even bij. Als jouw hond ergens angstig voor is (andere honden, mensen, bepaalde objecten, geluiden) dan probeer je om die prikkel leuk te gaan maken. De associatie van je hond moet veranderen. Het liefst positief, maar in ieder geval neutraal.
Mijn Faye was toen ze bij mij kwam doodsbang voor harde klappen zoals onweer, jachtschoten, vuurwerk… noem maar op. Ze is afkomstig van een jager die haar in het asiel heeft gedumpt. Als hij schoot dan rende zij de andere kant op, zeg maar. Zo bang was ze voor het geluid van dat geweer.
Natuurlijk zat die angst er heel diep in toen ze bij ons kwam.
We hebben hier prachtige buitengebieden waar we kunnen wandelen maar ja, het barst er van de jagers. Er klinken nogal eens wat schoten. Oh joh, zodra ze er eentje hoorde kroop ze in elkaar en lag ze trillend op de grond. Die angst voor die jachtschoten is bij Faye uit gaan breiden. Ze was niet alleen bang meer voor die schoten, maar voor ieder hard geluid. Als ik een keukenkastje te hard dicht liet vallen was het al prijs en lag ze direct onder tafel. Dat is iets dat ik in de praktijk vaak zie gebeuren overigens.
Angst begint met één bepaalde prikkel en die angst breidt uit naar meerdere prikkels.
Bij Faye ging het dus om harde geluiden. Het is begonnen met die jachtschoten en het resulteerde in angst voor zowat álle harde knallen en harde geluiden. Natuurlijk wilde ik daar wel wat mee doen. Super sneu voor haar en harde geluiden kan je in een woonwijk nu eenmaal niet voorkomen. Wel zo fijn dat ze daar dus helemaal niet meer zo angstig op zou hoeven reageren.
Wat ik met haar heb gedaan noem ik altijd “de spaarpotjes” training.
Ik zorgde dat ik altijd kleine snackjes gereed had. Ook in huis. Allereerst ben ik begonnen met het aanleren van een markeerwoordje. In ons geval is dat een gezellige “boemie!” geworden. De eerste dagen heb ik haar meerder keren bij me geroepen. Ik zei op een vrolijke toon “boemie!” en ze kreeg direct erna een snackje. Na een paar dagen trainen had ze dus door dat die “boemie!” betekende dat er lekkers aan kwam.
Ze stond aan de andere kant van de kamer, ik riep vrolijk “boemie!” en roetsjjj… daar kwam ze aangestormd voor haar snackje.
Vervolgens zijn we dit gaan oefenen met de harde geluiden. Ook hier weer geldt; trainen gaat van makkelijk naar moeilijk. Ik ben dus niet direct met de geweerschoten begonnen. Eerst de makkelijke prikkels. Zo werd Faye angstig als ze in huis een hard geluid hoorde (keukenkastje te hard dicht, iets laten vallen, etc). Ook buitengeluiden waren eng. Een eindje verder waren ze aan het verbouwen en daar kwamen nogal eens harde geluiden vandaan.
Dat zijn de prikkels waar we eerst mee zijn gaan oefenen.
Faye hoorde verderop een kruiwagen die omviel, ik zag dat ze het geluid registreerde en ervan schrok en ik pakte mijn moment direct. “Boemie!” en ze kreeg een snackje. Dit hebben we herhaald, herhaald en nog eens herhaald. Bij ieder hard geluid van binnen of buiten was het “boemie” en ze kreeg een snackje. Je zag dat ze op een gegeven moment echt de link prachtig gelegd had. Hard geluid = “boemie” = snackje.
Tegen het einde van het jaar zijn we vuurwerk mee gaan pakken.
Hier steken ze het twee maanden voor de decembermaand al af, dus bij elke knal die we hoorden hebben we dit gedaan. In no time had ze ook die link gelegd en merkten we een groot verschil in haar gedrag. Als ze nu een hard geluid hoorde, keek ze direct naar ons van; “Hey hallooo… waar blijft mijn snackje?”
Met oud en nieuw zelf was het nog teveel voor haar en konden we deze oefening dat jaar nog niet inzetten (logisch ook, dan is er nauwelijks een rust pauze tussen de knallen en komen ze van alle kanten.. plus de lichtflitsen, de geur en de druk spelen ook mee), maar ik had inmiddels wel een flinke “spaarpot” opgebouwd met positieve associaties.
Want zo kan je dat zien. Iedere keer wanneer het je lukt iets positiefs aan het enge te koppelen, gaat er als het ware een muntje in die spaarpot.
Die spaarpot moet zo vol mogelijk worden.
Want wat gebeurt er dan? Als je eens geconfronteerd wordt met een knal die te dichtbij of te hard is dan schrikt je hond er wellicht van en is de stress te hoog om de oefening te kunnen doen, maar ze herstellen er beter en sneller van.
Faye heeft het op oudjaarsavond bijvoorbeeld heel moeilijk gehad. Maar waar ze een jaar daarvoor maandenlang nog compleet van de leg is geweest, was het nu 2 weken en we konden de “boemies” weer op gaan pakken met andere geluiden.
Dat had het jaar daarvoor echt een no go geweest.
Haar spaarpotje hebben we dus zodanig gevuld dat er door de stress en angst van oudjaar wel een flinke hand uit is gegaan, maar niet alles was op. Het spaarpotje met positieve ervaringen was nog voldoende gevuld om na die stress situatie weer verder te kunnen en het spaarpotje weer tot aan de nok toe vol te vullen.
Stapje voor stapje zijn we de moeilijkere geluiden en situaties erbij gaan nemen. Denk aan onweer en ook die jachtschoten. Dit hebben we een aantal jaar gedaan met haar. En dus niet eventjes, maar heel consequent en het hele jaar door. Hard geluid? Boemie + een snackje. Ook met de makkelijke harde geluiden (waar ze eigenlijk al geen angst meer voor had) bleven we dit consequent doen. Vullen maar die spaarpot!
Het jaar daarop ging oud en nieuw waanzinnig goed. De hele avond is ze niet over de top bang of gestrest geweest en konden we dit “spelletje” regelmatig met haar doen. Tussendoor lag ze gewoon lekker bij ons te slapen. Fantastisch!
Hetzelfde met de geweerschoten. We zijn nu 5 jaar verder en het zal haar een zorg zijn. Hoe dichtbij een jager ook is. Natuurlijk geeft ze soms wel even een reactie en kijkt ze waar het geluid vandaan komt, maar daar is niks geks aan. Het belangrijkste is dat ze niet meer in die allesomvattende angst en stress belandt. In plaats daarvan roepen we “boemie!” en staat mevrouwtje in no time bij ons. Of ze komt zelf al aangerend van; “Woohooo… snack time!”
Dus… heb jij een hond die bang is voor bepaalde geluiden of andere prikkels?
Ga bouwen aan dat spaarpotje. Kies een markeerwoord dat helemaal bij jullie past en probeer op deze manier die spaarpot te vullen met positieve associaties. Van makkelijk naar moeilijk. Hoe meer muntjes er in die spaarpot komen, hoe minder heftig een terugval is als het een keertje mis gaat en hoe sneller je je training weer op kan pakken.
Dit kan je dus ook doen als jouw hond bang is voor vuurwerk.
Je hoeft niet te wachten tot er daadwerkelijk vuurwerk afgestoken wordt. Je kunt nu al gaan oefenen met je hond zodat hij het markeerwoordje door gaat krijgen en de link legt dat het horen van dat woordje betekent dat er wat lekkers of leuks aankomt. Dit ga je oefenen met andere (harde) geluiden. Ook als je hond er niet bang van is. Het gaat er voor nu om dat hij het spel eerst door gaat krijgen. Dat hij de link gaat leggen; geluid horen = boemie (of welk ander woord je ook kiest) = lekkers.
En als je straks de eerste vuurwerk knal hoort bij je in de buurt zet je deze oefening in. Eerst in huis en als dat goed gaat eens tijdens je wandeling. Je hond heeft inmiddels geleerd dat dát woordje betekent dat er lekkers komt. Het kan zijn dat het het eerste jaar nog moeilijk gaat, maar hou dit consequent vol en wie weet kan je je hond het jaar daarop al veel makkelijker door die rot maanden heen helpen.
Vuurwerkangst is complex en heftig voor een hond, dus verwacht niet dat dit dé gouden oefening is die alles helemaal oplost. Daar is vaak meer voor nodig (blijf dan niet aanmodderen maar schakel hulp in). Alleen… het kan wel degelijk zo zijn dat je het zelf al een stuk draaglijker kunt maken voor je hond op deze manier.
En het is daarnaast ook gewoon stik leuk om zo met je hond bezig te zijn, toch? 😉
Zet hem op!
Heb jij een hond die snel overprikkeld is en is relaxt buiten wandelen of rust pakken in huis voor jullie best “een dingetje”? Check mijn online cursus “Help je overprikkelde hond om te ontspannen!” eens. In 9 modules neem ik je mee in de belevingswereld van een overprikkelde hond. Je krijgt een volle rugzak met moderne kennis en oefeningen waar je zelfstandig, op jullie tempo, mee aan de slag kan gaan. Op naar ontspanning! Check hier de cursusinhoud.
Deze tekst is geschreven door Hondengedragscoach Nina van Tilbeurgh. Het overnemen van dit stuk zonder schriftelijke toestemming is niet toegestaan. Delen van dit artikel op social media wordt zeer gewaardeerd.
Recente reacties