Yes, vaktaal (oooehhhh… sfeer weg)! Normaal vermijd ik dit zo veel mogelijk in mijn artikelen en blogs, omdat ik het veel belangrijker vind dat mensen weten wat ik bedoel dan dat ik met allerlei interessant overkomende termen ga lopen smijten. Maar dit zijn er twee die ik echt met je wil delen en dan vooral wat de combinatie van die twee voor je kan doen als jij een hond hebt die ergens bang voor is of bijvoorbeeld uitvalt.

Wat is counterconditionering (CC)? Dit is wat je doet om de negatieve associatie van je hond met die enge prikkel te veranderen in positief of op zijn minst neutraal. Je hond krijgt van jou bijvoorbeeld heel veel lekkers bij het zien/horen/ruiken van die prikkel. Je koppelt er in overvloed iets fijns en positiefs aan.

Wat is desensitisatie (D)? Dit gaat over de intensiteit waarop de prikkel aangeboden wordt aan de hond. Denk hierbij aan eerst zeer veel afstand houden van een prikkel of een bepaald geluid heeeeel zachtjes afspelen in de beginfase van je training.

Combineer deze twee en je hebt een gouden training te pakken.

Met CC en D begin je eerst op een heel gemakkelijke en lage intensiteit met je training tot de hond gewend is aan deze mate van CC en D. Pas dan ga je heel rustig aan opbouwen en steeds een stapje verder totdat de hond zich het liefst volledig op zijn gemak voelt bij de betreffende prikkel. Deze nuanceer ik gelijk. Niet alles is maakbaar en honden zijn levende wezens, dus je kan op een gegeven moment tegen een plafond aan lopen met je training. Dit is het maximale voor je hond en dat is oké.

Leuk… die counterconditionering en desensitisatie, maar wat kan jij daarmee?

Een paar voorbeelden hoe je CC en D in zou kunnen zetten in jullie training:

  • Stel dat jouw hond heel erg bang is voor het geluid van een helikopter. Je zoekt op YouTube een filmpje op met een helikopter geluid. Dan zet je je geluid eerst zo laag mogelijk (D) en terwijl je het geluid afspeelt krijgt jouw hond in sneltreinvaart snackjes waar hij dol op is (CC). Pas als hij helemaal oké is op dit niveau, zet je je geluid iets harder. En pas als je hond ook op dat geluidsniveau weer helemaal oké is, ga je weer een stapje verder door het geluid wat harder te zetten.
  • Stel dat jouw hond heel erg aan de lijn trekt als hij andere honden ziet. Dan ga je oefenscenes opzetten waarbij je eerst heel erg veel afstand houdt van een andere hond. De afstand dat hij de andere hond wel ziet, maar nog heel gemakkelijk contact maakt met jou (D). Je beloont je hond in sneltreinvaart met heerlijke snacks voor aandacht voor jou (CC). Tot het punt dat je hond na een aantal dagen helemaal niet meer reageert op de andere hond. Dan ga je stapje voor stapje de afstand verkleinen en iedere stap pak je op zoals hierboven uitgelegd.

Dit is counterconditionering en desensitisatie gebruiken in je training. Heel veel lekkers of prettigs aan de enge of opwindende prikkel koppelen en werken van makkelijk naar moeilijk qua intensiteit (afstand, volume, snelheid etc.

Je ziet dus in deze twee voorbeelden dat het cruciaal is dat JIJ de controle over de situatie hebt in de beginfase. Jij bepaalt het volume van het geluid of de afstand ten opzichte van een andere hond. Daarom is het zo belangrijk om te zorgen voor de juiste setting. Als jij met je uitvallende of bange hond toch in omgevingen blijft wandelen waar je vaak op te korte afstand andere honden tegenkomt, dan ben je aan het dweilen met de kraan open.

Zorg dus dat jij altijd de controle hebt in het begin.

En dat kan dus betekenen dat je heel bewust met een familielid of vriendin en haar hond afspreekt op een bepaald terrein en daar gaat trainen. Of dat je naar een omheinde hondenspeelweide gaat (uiteraard niet er IN) en daar de juiste afstand zoekt om te kunnen trainen. Jij weet zeker dat die honden niet ineens bij jullie staan (het veld is immers omheind) dus op die manier kan jij ook de controle pakken. Of wat denk je van dat ene huis vlakbij waar altijd twee honden achter het hek beginnen te blaffen? Ideale situaties om te kunnen oefenen.

Als je hiermee aan de slag gaat, verwacht geen wonderen in een weekje. Training naar een gedragsverandering kost nu eenmaal tijd. De kunst is dus om dit vol te blijven houden en keer op keer te doen met jullie triggers. Dan ga je verandering ervaren. Vertrouw me daar maar op.

Dus… nu jij weet wat counterconditionering en desensitisatie betekenen en je denkt aan een situatie die voor jouw hond best wel problematisch is… hoe zou jij hier CC en D in kunnen zetten en zelf een goede training in elkaar kunnen zetten? Denk er eens over na. 😊

Is jouw hond snel overprikkeld en valt hij daardoor snel uit naar prikkels? Of is hij erg snel bang omdat zijn stress-emmer heel snel vol zit? Check mijn online videocursus “Help je overprikkelde hond om te ontspannen!” eens. Er staat één module volledig in het teken van uitvalgedrag en een fijne training waarin CC & D als combinatie worden gebruikt om het uitvallen te verminderen.

Deze tekst is geschreven door Hondengedragscoach Nina van Tilbeurgh. Het overnemen van dit stuk zonder schriftelijke toestemming is niet toegestaan. Delen van dit artikel op social media wordt zeer gewaardeerd.