Waarschijnlijk ken je het wel. Jouw hond doet voor de zoveelste keer iets, waarvan je hem nu al 100x duidelijk hebt gemaakt dat het niet mag. En verdorie… toch springt hij weer op de bank. Of zit hij aan de plant te knagen. Misschien plast de hond wel in huis terwijl jij er gewoon op zit te kijken. Waarom blijft hij dit toch doen?
Maar.. ongeacht over welke gedraging we het hier hebben, weet jouw hond echt wel dat hij iets niet mag doen? In de meeste gevallen is het antwoord namelijk; Nee. Jouw hond weet dat waarschijnlijk helemaal niet.
Dit kan weerstand bij je oproepen. Want je hebt jouw hond toch echt al heel erg vaak duidelijk gemaakt dat het niet mag en hij gedraagt zich vaak nog schuldig ook. Toch gaat er hier iets mis in de communicatie tussen jou en je hond. Een hond vertoont nooit zomaar gedrag. Hij heeft altijd een bepaalde motivatie om dat specifieke gedrag te vertonen. Het levert de hond iets op. Er is een beloning voor de hond. En daar draait het juist om.
Waarom doet hij het en waarom blijft het doen?
We pakken het plassen in huis terwijl jij er op zit te kijken als voorbeeld. In dit voorbeeld ga ik er overigens even van uit dat er geen medisch probleem speelt, zoals een blaasontsteking (sluit dit altijd eerst uit!). Jij zit dus aan tafel te werken en jouw hond gaat doodleuk midden in de kamer zitten plassen. Jij springt op, geeft je hond op zijn donder en begint maar weer met dweilen. Dit is zo’n typische situatie waarin ik vaak hoor “Ja, hij weet echt dat dit niet mag! Hij doet het gewoon uit protest!”. En hier gaat het mis. Een hond is een hond en hij gedraagt zich ook als een hond. Niets meer en niets minder.
Waarom doet hij het dan?
Er zijn tientallen verschillende oorzaken te bedenken. Het zou bijvoorbeeld best eens zo kunnen zijn dat jullie een hele sterke band hebben en dat jouw aandacht voor de hond heel erg belangrijk is. Hij heeft in de loop van de tijd geleerd dat plassen in de kamer hem gegarandeerd reactie van jou oplevert, want iedere keer dat hij het doet dan spring jij overeind en heeft hij jouw volle aandacht. En ja, je bent pissig en je geeft misschien zelfs wel een schreeuw. Maar aandacht is aandacht. De hond zal zich daarna sussend opstellen om jouw reactie te verzachten. Dit wordt vaak bestempeld als “schuldig voelen” terwijl de hond gewoon stress-signalen afgeeft of zelfs angstig is.
Weer zo’n miscommunicatie tussen mens en hond.
Met het schuldige gedrag zou de hond aangeven dat hij weet dat hij iets fout heeft gedaan. Welnee. Dit heeft niks te maken met zich schuldig voelen. Wat je ziet zijn stress-signalen. Het is een reactie van de hond op jouw dreigende houding en stem.
Ken je die (vaak Amerikaanse) filmpjes waarin de hond iets uitgehaald heeft en de baas de hond toespreekt? “What did you do??”. Guilty dogs worden ze genoemd. Maar schuldig voelen speelt hier helemaal niet. De hond vertoont stress-signalen (check dit artikel) vanwege de toon waarop tegen hem gesproken wordt. Hij is angstig… Daarom vind ik deze filmpjes iedere keer weer walgelijk om te zien. Als we het dan hebben over miscommunicaties tussen mens en hond, dan staat deze wel in de top 3.
Het zou ook zo kunnen zijn dat jouw hond zich buiten onveilig voelt en daar zijn behoefte nu nog niet durft te doen. Dit zie je bij pups en herplaatsers die net bij je zijn komen wonen vaak gebeuren. Een hond zal zijn behoefte alleen doen als hij zich veilig voelt. De buitenwereld kan voor zo’n hond nog veel te overspoelend zijn en van daaruit kan hij in het begin zijn behoefte ook binnen doen. Zo zijn er nog veel meer oorzaken te bedenken.
Dan; heeft de hond het eigenlijk echt wel geleerd?
Het kan ook best zo zijn dat jouw hond nog helemaal niet goed geleerd heeft om zindelijk te zijn. We hebben vaak de neiging om een hond continu te vertellen wat hij niet goed doet, maar wat we dan wél van hem willen zien… tja… daar staan we eigenlijk niet zo bij stil. Maar een hond weet niet vanzelf wat gewenst gedrag is, waar hij zijn behoefte moet doen. Dat zal hij stapje voor stapje van ons moeten leren. Gedrag leer je niet af. Gedrag leer je aan. Jouw hond moet leren wat de bedoeling is. Van hem alleen laten weten wat NIET de bedoeling is, gaat jouw hond niet leren wat hij dan wél moet doen.
Stel dat dit de oorzaak is van het onzindelijke gedrag, dan zal je een goede zindelijkheidstraining moeten starten met jouw hond. Klinkt te simpel? Toch speelt dit vaker dan je zou denken. Jij kunt als mens wel vinden dat de hond nu toch onderhand echt wel moet weten wat de bedoeling is, maar de vraag is… weet jouw hond dat ook? Heeft jouw hond het echt geleerd? Is voor hem duidelijk wat er van hem verwacht wordt? Hij kan dat niet ruiken! En dat jij vindt dat hij het onderhand wel moet begrijpen, is totaal onbelangrijk. Het gaat erom of de hond het ook begrijpt. De focus van de mens ligt vaak meer op alles dat niet goed gaat, dan op hetgeen dat wel goed gaat.
We zijn meer bezig met corrigeren, dan met gewenst gedrag in stapjes aanleren en belonen.
Wist je trouwens dat honden heel erg contextgebonden leren? Neem de simpele oefening “Zit”. Dat jouw hond op het trainingsveld heeft leren zitten, wil nog niet zeggen dat hij dat in IEDERE omgeving onder ELKE omstandigheid kan. Meer hierover in dit artikel. Deze kan dus ook nog een rol spelen.
En zo kunnen er tientallen verschillende oorzaken zijn waardoor de hond bepaalt gedrag vertoont. Als je de situatie zo bekijkt, dan begrijp je hopelijk wat ik bedoel met miscommunicaties tussen mens en hond.
Think twice als je weer eens roept; “Hij weet dat het niet mag en doet het gewoon expres!”
Doet jouw hond vervelende dingen waarvan jij denkt dat hij inmiddels echt wel weet dat het niet mag? Denk er dan nog eens goed over na of hij dat echt wel weet en probeer er met een frisse blik naar te kijken. In 9 van de 10 gevallen speelt er namelijk iets totaal anders. Kom je er niet achter waar de miscommunicatie zit? Schakel dan hulp in. De situatie blijft anders zo vervelend, voor jou… maar ook voor jouw hond.
Niets lijkt mij zo erg dan wonen bij mensen waar je afhankelijk van bent en wiens taal je niet spreekt. En dan begrijpen ze jou ook nog eens helemaal verkeerd.
Kijk er eens naar vanuit hondenogen.
Kampt jouw hond met verlatingsangst en wil jij er alles aan doen om te zorgen dat jouw hond zich fijn en veilig voelt thuis? Je bent van harte welkom bij me. Ik heb in juli 2021 in Amerika mijn specialistische verlatingsangst opleiding met succes afgerond en ik draag nu trots de titel SA Pro (Separation Anxiety Professional). Op deze pagina lees je alles over de verschillende programma’s die ik aanbied en de voorwaarden waaraan voldaan moet worden om de training te laten slagen. Je kan zelf mijn agenda inzien en direct jouw startsessie boeken.
Deze tekst is geschreven door Hondengedragscoach Nina van Tilbeurgh. Het overnemen van dit stuk zonder schriftelijke toestemming is niet toegestaan. Delen van dit artikel op social media wordt zeer gewaardeerd.
Recente reacties